FUNCTIONELE OPTOMETRIE

Zien omvat veel meer dan een gezichtsscherpte van 10/10. Bij een optometrisch onderzoek worden ook de oogsamenwerking, oogbewegingen en scherpstelling geëvalueerd. Deze vaardigheden zijn van essentieel belang om efficiënt en comfortabel informatie langs visuele weg op te nemen en te verwerken. Naargelang de problematiek kan dit aangevuld worden met een ontwikkelingsoptometrisch onderzoek.

Aan de hand van deze metingen probeer ik te begrijpen hoe iemand ziet en hoeveel energie het zien kost. Vermits 80% van de informatie die we opnemen van visuele oorsprong is, wordt het belang van efficiënt zien al snel duidelijk.

Onderzoek

Een functioneel optometrische evaluatie bestaat steeds uit een visueel-technisch onderzoek en kan naargelang de problematiek verder aangevuld worden.

Optometristen zijn geen oogartsen. Voor oogziekten neem je best contact op met je oogarts.

Let op! In België is een optometrisch onderzoek momenteel pas mogelijk vanaf 16 jaar.

Meer informatie

Behandeling

Tijdens de optometrische evaluatie worden visuele factoren opgespoord die de klachten kunnen verklaren. In functie van de problematiek wordt een aangepast handelingsplan samengesteld.

Dit handelingsplan kan bijvoorbeeld bestaan uit een brilvoorschrift, visuele training of adviezen rond visuele hygiëne.

Let op! In België mag momenteel geen visuele training gegeven worden door optometristen. Deze behandeling voer ik momenteel enkel uit in Nederland (Jasperse Praktijkencentrum in Vlissingen).

Meer informatie

Visuele klachten

Visuele problemen kunnen het resultaat zijn van visuele stress. Visuele stress kan enerzijds leiden tot adaptaties zoals bijvoorbeeld bijziendheid. Anderzijds kunnen allerlei klachten de kop op steken zoals hoofpijn, visuele vermoeidheid, branderige ogen...

Ook al is het zicht 10/10, toch kunnen andere factoren in het visuele systeem leiden tot een oncomfortabel zien. Functionele optometrie pakt deze factoren aan en gaat op zoek naar visueel comfort in combinatie met visuele efficiëntie.

Meer informatie

GETUIGENISSEN

DESKUNDIGE BEGELEIDING

"Na een viertal maanden kon mijn zoon – tot onze grote vreugde en trots! – de sterkte van zijn bril met 1 dioptrie verbeteren. Dit gaf ons een grote motivatie om voort te doen, en nog een paar maanden later was zijn scherpstelling normaal geworden. Ik denk niet dat het ooit zo ver zal komen dat mijn zoon geen bril meer nodig zal hebben, maar het feit dat we het proces van verslechtering een halt toegeroepen hebben, en dat er zelfs een serieuze verbetering is, maakt al de gespendeerde tijd, geld en energie meer dan de moeite waard!"

mama van Daniël

8 jaar

BETERE LEVENSKWALITEIT

"Ik was opgelucht dat iemand het probleem kende en er kans was op verbetering. Elke dag nog eens de oefeningen doen bovenop een al drukke dag was niet altijd evident. Maar tot mijn grote verbazing begon ik al vrij snel verbetering te merken.

Na ongeveer een half jaar werd opnieuw gemeten en bleek het verschil enorm te zijn! Niet alleen is de afwijking een stuk minder geworden, ik heb ook geleerd om het te herkennen als het weer de kop op steekt. Daardoor kan ik er snel op inspelen en mezelf corrigeren als het nog eens gebeurt."

Elien

27 jaar

VERSTELD VAN HET RESULTAAT

"Na doorverwijzing van CLB gingen wij op controle bij de oogarts. Daar scoorde Alice 10/10. Toch bleef ze klagen over haar zicht.

Na een uitgebreide analyse beslisten we om het een kans te geven. De eerste sessies waren voor Alice intens en vermoeiend. Thuis deed ze dagelijks de oefeningen. Nu, na afloop van de 10 sessies en enkele maanden verder sta ik nog versteld van het resultaat.

Bij mijn dochter heeft de visuele training meer dan haar ogen "losgemaakt". Haar punten op school zijn erop vooruit gegaan en ze klaagt nooit meer over haar zicht."

mama van Alice

12 jaar

BIJ WELKE VISUELE KLACHTEN?

ONCOMFORTABEL ZIEN

Heel wat mensen halen een gezichtsscherpte van 10/10, maar hebben toch visuele klachten. Dit kan gaan van visueel gerelateerde hoofdpijn tot een branderig gevoel in de ogen, vermoeide ogen, een fluctuerend zicht…

Ons visueel systeem bestaat niet alleen uit een zicht van 10/10. Onze oogsamenwerking, scherpstelling en oogbewegingen moeten adequaat verlopen om op een comfortabele manier te kunnen zien. Als er problemen zijn in deze vaardigheden, kan dit visueel discomfort tot gevolg hebben.

LEER- EN LEESMOEILIJKHEDEN

Bij het lezen worden enorm veel visuele vaardigheden aangesproken. Bij een standaard oogtest wordt gefocust op de gezichtsscherpte in de verte, terwijl dit voor het lezen in een boek weinig zegt.

Om te lezen is een goede gezichtsscherpte op korte afstand belangrijk. Dit lijkt evident voor een kind, maar helaas is dit niet altijd het geval. Ook is het belangrijk dat de scherpstelling goed functioneert, zodat de tekst scherp blijft tijdens het lezen.

De oogsamenwerking is ervoor verantwoordelijk dat de tekst niet dubbel gezien wordt en dat de letters niet ‘dansen’. Accurate oogsprongbewegingen zorgen ervoor dat je je plaats niet verliest tijdens het lezen en geen regels overlaat of tweemaal leest.

Perceptuele vaardigheden zijn dan weer onmisbaar voor de woordbeeldvorming en bijgevolg niet enkel voor lezen, maar ook voor spelling. Ook bij verschillende aspecten van wiskunde worden perceptuele en ruimtelijke vaardigheden op de proef gesteld.

Functionele optometrie evalueert al deze vaardigheden. Als zich ergens moeilijkheden manifesteren, kan het leerproces positief beïnvloed worden door een geschikte behandeling.

LUI OOG

Bij een lui oog (amblyopie) wordt zelfs met de optimale brilcorrectie geen 10/10 zicht behaald.

De standaard behandeling van een lui oog is occlusie (afplakken) van het ‘goede’ oog. Op deze manier wordt de gezichtsscherpte van het amblyope oog gestimuleerd.

Bij een lui oog is het ook belangrijk dat er gewerkt wordt op samenwerking met het ander oog, om uiteindelijk tot dieptezicht te komen. Om een goed dieptezicht te bekomen is het immers belangrijk dat beide ogen goed samenwerken.

BIJZIENDHEID

Bijziendheid of myopie komt steeds vaker voor. Bijziendheid is een brekingsfout van oog waarbij het zicht in de verte verminderd is.

In tegenstelling tot verziendheid is bijziendheid zelden aangeboren. Er is wel een erfelijke component die bepaalt of je veel aanleg hebt om bijziend te worden. Of zich daadwerkelijk bijziendheid ontwikkelt en zo ja, in welke mate, kunnen we tot op zekere hoogte zelf controleren.

Onze ogen zijn niet voorbestemd om uren per dag op korte afstand te fixeren. Als we veel nabijwerk uitvoeren in ongunstige omstandigheden (een te korte werkafstand, slechte verlichting, te weinig rustpauzes…) ontstaan er visuele problemen. Een mogelijkheid hierbij is de ontwikkeling van bijziendheid.

De progressie van bijziendheid kan geremd worden door onder andere een aangepaste (bril)correctie en het toepassen van visuele hygiëne.

NIET-AANGEBOREN HERSENLETSTEL

OBSERVATIES

Heel vaak hebben mensen na bijvoorbeeld een ongeluk, beroerte of hersenschudding te kampen met visuele problemen door de hersenschade.

Bij niet-aangeboren hersenletsels kunnen de problemen zich zowel in de visueel-technische vaardigheden als in de visuele informatieverwerking bevinden.

Visueel-technisch kan er bijvoorbeeld een convergentie insufficiëntie aanwezig zijn na het trauma. Hierdoor lijken de letters tijdens het lezen te bewegen of worden ze dubbel waargenomen en treedt er hoofdpijn op. De problemen kunnen zich ook situeren in de scherpstelling, waardoor het zicht niet altijd scherp is. Ook de oogbewegingen worden vaak getroffen bij een hersenletsel. Hierdoor kunnen sommige mensen niet meer op een comfortabele manier bewegende voorwerpen fixeren.

Soms zijn ook de perceptuele vaardigheden aangetast door het trauma. Dan laat bijvoorbeeld het visueel geheugen je in de steek of is er verlies van overzicht.

Herken je 1 of meerdere van deze observaties? Dan is een optometrisch onderzoek aangewezen.

niet terugvinden waar je gestopt bent met lezen
vinger gebruiken ter ondersteuning tijdens het lezen
moeilijke concentratie
woorden overslaan tijdens het lezen
regels overslaan of hernemen tijdens het lezen
'dansende' letters of dubbel zien
één oog sluiten of bedekken
het hoofd schuin of naar beneden gericht houden
snel vermoeid bij visuele activiteiten
wazig zicht
veel in de ogen wrijven
heel dicht op een blad kijken
algemene vermoeidheid na een school- of werkdag
veel knipperen om het bord scherp te zien
fouten bij het overschrijven van het bord
tegen voorwerpen botsen
verwarren van letters die op elkaar lijken
moeilijk kunnen onthouden wat gezien/gelezen werd
moeite indien er zich te veel informatie op één blad bevindt
moeilijkheden om zich voor te stellen wat wordt gelezen

Kim Rooms